Wagon doczepny U104
1910 - 1961 |
|
|
|
 |
Doczepa U104 -
1151 w składzie tramwaju linii 45 na krańcówce Północna.
Foto Peter Boehm, ze zbiorów Łukasza Stefańczyka; 08.1958 r. |
|
Typ:
U104
Producent:
Rosyjsko-Bałtycka
Fabryka Wagonów "Feniks", Ryga.
Lata budowy: 1909-1911
Ilość pojazdów: 34
Pierwszy przydział: ŁWEKD (zajezdnie Helenówek i
Chocianowice)
Ostatni przydział: MPK-Łódź (zajezdnie
Dąbrowskiego, Chocianowice, Helenówek)
Data wpisu pierwszego pojazdu: 01.1910 r.
Data skreślenia ostatniego pojazdu: 13.11.1961 r.
Długość: 7800 mm
Szerokość: 1980 mm
Wysokość: 3233 mm
Ciężar własny: 5500 kg
PODWOZIE
Wagon bezwózkowy. Nadwozie opierało się na
kratownicy nośnej, wykonanej ze stalowych kształtowników
walcowanych. Zestawy kołowe podwozia ułożyskowane były w
maźnicach i odsprężynowane za pomocą resorów piórowych.
Liczba osi: 2
Rozstaw osi: 1800 mm
Średnica kół tocznych: 800 mm |
Hamulce:
- ręczny do umiejscawiania (uruchamiany korbą)
- elektryczny tarczowy (solenoid)
NADWOZIE
Konstrukcja nadwozia była drewniana. Poszycie boczne z
blach stalowych o grubości 2 mm. Przedział pasażerski
pięciookienny. Okna w drewnianych ramach otwierane były
przesuwnie do dołu. Przedział oddzielały od pomostów
ścianki działowe z drzwiami przesuwnymi. Pomosty
fabrycznie nie były oszklone.
Dach: drewniany, beczkowaty, pokryty specjalnym
płótnem impregnowanym farbą.
Podłoga: drewniana
Ogrzewanie: brak
Oświetlenie: -
Wentylacja: cztery wywietrzniki w dachu oraz
boczne okna przesuwne do dołu.
Ilość miejsc siedzących: 20
Ilość miejsc stojących: 14
Drzwi: na pomostach brak, między pomostami a
przedziałem pasażerskim jednoskrzydłowe drzwi przesuwne
(2 szt.)
Siedzenia: ławki drewniane montowane wzdłuż okien
przedziału pasażerskiego |
|
|
W 1909 roku Łódzkie Wąskotorowe
Elektryczne Koleje Dojazdowe (ŁWEKD)
złożyły zamówienie w Rosyjsko-Bałtyckiej Fabryce Wagonów w Rydze
na budowę 17 wagonów silnikowych i 34 doczepnych. Zakupiono je w
związku z otwarciem trzech nowych linii podmiejskich do Aleksandrowa
Łódzkiego, Konstantynowa Łódzkiego i Rudy Pabianickiej.
Doczepy trafiły do zajezdni Chocianowice, Brus i Helenówek.
W styczniu 1910 roku wyjechały po raz pierwszy na trasy.
Pierwsze lata służby ujawniły wadę jaką była słaba
wentylacja wnętrza. Podczas remontów na dachu każdego wagonu
montowano cztery okrągłe wywietrzniki. W latach 20. XX wieku
dla zwiększenia bezpieczeństwa podróżnych, rozpoczęto
montować na pomostach wysokie drzwiczki ażurowe, wykonane z
nitowanych żelaznych płaskowników.
W okresie okupacji wagony przemalowano na żółto (pas
okienny) i niebiesko (burty). W tych barwach jeździły do
początku lat 50. XX wieku.
|
 |
|
 |
Pamiątkowa zdjęcie przy nowych wagonach U104.
Łódź, zajezdnia Helenówek.
Foto: ze zbiorów MKM MPK-Łódź; ok. 1912 r.
|
|
Wagony
doczepne U104 - 127 i GE - 104.
Łódź, zajezdnia Helenówek.
Foto: ze zbiorów MKM MPK-Łódź; ok. 1912 r.
|
 |
|
 |
Doczepa
U104 - 145 w składzie pociągu specjalnego.
Łódź, krańcówka na pl. Reymonta.
Foto: Walter Genewein.
Ze zbiorów MKM MPK-Łódź; 1.06.1943 r.
|
|
Skład
wagonów U104 na linii tuszyńskiej
Łódź, krańcówka na pl. Reymonta.
Foto: Walter Genewein.
Ze zbiorów MKM MPK-Łódź; 9.06.1943 r.
|
|
W 1948
roku, po zjednoczeniu przedsiębiorstw KEŁ i ŁWEKD, wagony
U104 zaczęły kursować również na liniach miejskich. W latach
50. przemalowano je na kremowo (pas okienny) i czerwono
(burty). W części wagonów zmieniono konstrukcję dachu na
pomostach. Płaskie daszki zastąpiono owalnymi, które
wizualnie tworzyły całość z beczkowatym dachem przedziału
pasażerskiego. Część wagonów otrzymała również oszklone
pomosty i drewniane drzwiczki. W przedziałach pasażerskich
otwierane pozostawiono tylko skrajne okna. Ostatnią zmianę
wprowadzono we wszystkich U104. Poniżej tabela z przydziałem
wagonów w 1957 roku.
|
zajezdnia |
ilość |
numery
taborowe |
I Tramwajowa |
2 |
1123, 1129 |
II Dąbrowskiego |
3 |
1122, 1126,
1128 |
III Chocianowice |
14 |
1106, 1108,
1109, 1111, 1112, 1125, 1130 1141, 1142, 1144, 1148,
1149, 1153, 1154 |
IV Brus |
2 |
1124, 1135 |
V Helenówek |
9 |
1107, 1121,
1127, 1132, 1133, 1143, 1147 1150, 1151 |
|
|
Doczepy U104 wycofano z ruchu w latach
1956 - 1961. Ostatnie z numerami 1126, 1127, 1132, 1147,
1151 i 1154 skreślono z inwentarza 13.11.1961 roku.
|
|
 |
|
 |
Skład 2N2 + U104
- 1133.
Łódź. Krańcówka wschodnia Żabienicec.
Foto: Peter Boehm, ze zbiorów Łukasza Stefańczyka; 08.1958 r.
|
|
Skład
wagonów U104 na linii tuszyńskiej. Obok skład 5N na
linii pabianickiej. Łódź, ulica Pabianicka.
Foto: Peter Boehm, ze zbiorów Łukasza Stefańczyka; 08.1958 r.
|
 |
|
 |
Skład 2N2 + Lilpop LRL
+ U104 - 1151 na linii 45.
Łódź, krańcówka Północna.
Foto: Peter Boehm, ze zbiorów Łukasza Stefańczyka;
08.1958 r.
|
|
Skład Lilpop II -
134 + U104 na linii 18.
Łódź, krańcówka Widzew.
Foto: Peter Boehm, ze zbiorów Łukasza Stefańczyka;
08.1958 r.
|
|
Po wycofaniu z eksploatacji większość
nadwozi trafiło do ośrodka wypoczynkowego MPK w Teofilowie
koło Spały. Przez kilkanaście lat pełniły tam rolę domków
letniskowych, a następnie część z nich zakupili okoliczni
mieszkańcy. Niektóre doczekały XXI wieku. W dniu 23 czerwca
2017 r. członkowie Klubu Miłośników Starych Tramwajów
sprowadzili do Zajezdni Muzealnej Brus wagon 1143, który
przez 56 lat pełnił rolę altanki działkowej.
|
 |
|
 |
Doczepa U104
jako poczekalnia na przystanku PKS.
Foto: ze zbiorów Wojciecha Dębskiego.
Pierwsza połowa lat 60. XX w. |
|
Doczepa U104 -
1147 jako altanka na działce.
Foto: Wojciech Dębski; 15.03.2003 r.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
Doczepa U104 -
1125 na terenie dawnego sadu.
Foto: Wojciech Dębski; 11.04.2008 r. |
|
|
|
|
Stany inwentarzowe |
Rok |
Stan
na koniec roku |
Wpisano sztuk |
Numery taborowe pojazdów przyjętych na inwentarz |
Skreślono sztuk |
Numery taborowe pojazdów skreślonych z inwentarza |
1910 |
28 |
28 |
121 - 130,
132, 133, 135, 141 - 154 |
- |
|
1911 |
34 |
6 |
106 - 112 |
- |
|
1912 |
34 |
- |
|
- |
|
1913 |
34 |
- |
|
- |
|
1914 |
34 |
- |
|
- |
|
1915 |
34 |
- |
|
- |
|
1916 |
34 |
- |
|
- |
|
1917 |
34 |
- |
|
- |
|
1918 |
34 |
- |
|
- |
|
1919 |
34 |
- |
|
- |
|
1920 |
34 |
- |
|
- |
|
1921 |
34 |
- |
|
- |
|
1922 |
34 |
- |
|
- |
|
1923 |
34 |
- |
|
- |
|
1924 |
34 |
- |
|
- |
|
1925 |
34 |
- |
|
- |
|
1926 |
34 |
- |
|
- |
|
1927 |
34 |
- |
|
- |
|
1928 |
34 |
- |
|
- |
|
1929 |
34 |
- |
|
- |
|
1930 |
34 |
- |
|
- |
|
1931 |
34 |
- |
|
- |
|
1932 |
34 |
- |
|
- |
|
1933 |
34 |
- |
|
- |
|
1934 |
34 |
- |
|
- |
|
1935 |
34 |
- |
|
- |
|
1936 |
34 |
- |
|
- |
|
1937 |
34 |
- |
|
|
|
1938 |
34 |
- |
|
|
|
1939 |
34 |
- |
|
|
|
1940 |
34 |
- |
|
|
|
1941 |
34 |
- |
|
|
|
1942 |
34 |
- |
|
|
|
1943 |
34 |
- |
|
|
|
1944 |
34 |
- |
|
|
|
1945 |
34 |
- |
|
|
|
1946 |
34 |
- |
|
|
|
1947 |
34 |
- |
|
|
|
1948 |
34 |
- |
|
- |
|
W
1948 r. wagony otrzymały czterocyfrową numerację. Dodano z przodu
cyfrę 1. |
1949 |
34 |
- |
|
- |
|
1950 |
34 |
- |
|
- |
|
1951 |
34 |
- |
|
- |
|
1952 |
34 |
- |
|
- |
|
1953 |
34 |
- |
|
- |
|
1954 |
34 |
- |
|
- |
|
1955 |
34 |
- |
|
- |
|
1956 |
33 |
- |
|
1 |
1110 |
1957 |
31 |
- |
|
2 |
1145, 1152 |
1958 |
31 |
- |
|
- |
|
1959 |
29 |
- |
|
2 |
1135, 1142 |
1960 |
20 |
- |
|
9 |
1106,
1108, 1109, 1111, 1129, 1141, 1148, 1149, 1153 |
1961 |
- |
- |
|
20 |
1107,
1112, 1121, 1122, 1123, 1124, 1125, 1126, 1127, 1128, 1130, 1132,
1133, 1143, 1144, 1146, 1147, 1150, 1151, 1154 |
|
|
|