|
TABOR TRAMWAJOWY
STRONA GŁÓWNA
|
|
Wagon silnikowy Lilpop I
1927 - 1954
|
|
 |
|
Lilpop I -
119 w zajezdni przy ul. Tramwajowej.
Foto: Walter Genewein, ze zbiorów MKM MPK-Łódź; 1943 r.
|
Typ:
Lilpop I
Producent:
Towarzystwo Przemysłowe Zakładów Mechanicznych
"Lilpop,
Rau & Lowenstein" SA, Warszawa
Rok budowy: 1927
Liczba pojazdów: 20
Numery taborowe: 111 - 130
Pierwszy przydział: KEŁ,
zajezdnia Tramwajowa
Ostatni przydział: MPK, zajezdnia Dąbrowskiego
Data wpisu pierwszego pojazdu: 09.1927 r.
Data skreślenia ostatniego pojazdu: 23.09.1954 r.
NADWOZIE
Konstrukcja: nadwozie drewniane oparte na ostoi
wykonanej z nitowanych profili stalowych
Długość: 10250 mm
Szerokość: 2040 mm
Wysokość: 3377 mm
Ciężar własny: 12620
kg
Dach: drewniany, pokryty masą elastyczną oraz
płótnem nasyconym farbą wodoodporną.
Podłoga: drewniana
Drzwi zewnętrzne: dwuskrzydłowe łamane (od II
wojny światowej)
Drzwi wewnętrzne: dwuskrzydłowe przesuwne ręcznie
(oddzielały pomost od przedziału pasażerskiego |
WNĘTRZE
Rodzaj siedzeń: drewniane ławki krzesełkowe
Liczba miejsc siedzących: 18
Liczba miejsc stojących: 32
Ogrzewanie: brak
Oświetlenie: -
Wentylacja: okna boczne przesuwne do dołu, dwa
wloty powietrza na dachu
PODWOZIE
Liczba wózków: 1
Liczba osi: 2
Rozstaw osi: 2700 mm
Średnica kół: 865 mm
Typ
silnika/moc:
SL50 Bergman/ 2 x 39
kW
Hamulce: elektryczny - obsługiwany korbą
nastawnika oraz ręczny klockowy do umiejscawiania -
obsługiwany korbą
Odbierak prądu: fabrycznie typ lirowy, w czasie
II wojny światowej zmieniony na pantograf nożycowy.
|
|
W dniu 29 stycznia 1927 roku Kolej Elektryczna Łódzka (KEŁ) złożyła
zamówienie na budowę 20 wagonów silnikowych w Towarzystwie
Przemysłowym Zakładów Mechanicznych "Lilpop, Rau & Lowenstein" SA
Warszawa. Przewidziano dla nich numery boczne od 111 do 130.
Pierwszy wagon nr 120 dotarł do Łodzi 21 września 1927 roku.
Pozostałe sprowadzono w październiku i listopadzie.
Wszystkie przetransportowano z Warszawy do Łodzi drogą kolejową, a
pośrednikiem handlowym była Spółka Suski & Lenkszewicz.
Początkowo Lilpopy I trafiły do zajezdni przy ul.
Tramwajowej. W 1929 roku te z numerami parzystymi przekazano do nowej zajezdni
przy ul. Kilińskiego (Dąbrowskiego).
W początkowym okresie eksploatacji
ujawniono kilka usterek. W nadwoziach wagonów
stwierdzono potrzebę usztywnienia połączeń ostojnic. Źle działały
hamulce i piasecznice. Dzwonki sygnałowe traciły dźwięk. Koszty
napraw i operacji z nimi związanych pokrył dostawca i wyniosły one
prawie 1/3 wartości nowego wagonu. Mało praktyczne okazały się
również pomosty. Ciasne i pozbawione drzwi sprawiały zimą trudności.
Pomosty były oszklone i oddzielone od przedziału pasażerskiego
dwuskrzydłowymi drzwiami przesuwnymi. Otwory wejściowe zabezpieczano
metalowymi atrapami. Szyby czołowe dla uniknięcia odblasków z wnętrza
były lekko pochylone. Nad nimi znajdowały się kasety na tablice
z nazwami krańcówek. Na szybkach skośnych przewidziano miejsce na
numer linii. Wagony nie posiadały fabrycznie kominków dachowych do
numeru linii.
|
|
 |
|
 |
|
Lilpop I - 128 na linii 11.
Łódź, ul. Kilińskiego.
Foto: ze zbiorów MKM MPK-Łódź; koniec lat 20. XX w.
|
|
Lilpop I - 125 na linii 6.
Łódź, ul. Żeromskiego/Radwańska
Foto: ze zbiorów MKM MPK-Łódź; lata 30. XX w.
|
 |
|
 |
|
Wypadek m.in. z udziałem Lilpopa I - 130 na linii 1.
Łódź, ul. Narutowicza.
Foto: ze zbiorów MKM MPK-Łódź; 21.06.1941 r.
|
|
Lilpop I - 118 + Sanok - 464
Łódź, zajezdnia Tramwajowa.
Foto: ze zbiorów MKM MPK-Łódź; II połowa lat 40. XX w.
|
|
Lilpopy I mogły zabrać maksymalnie około 120 pasażerów,
choć nominalnie miały przewidziane znacznie mniej miejsc.
Eksploatowano je niemal wyłącznie na liniach miejskich. Kursowały
pojedynczo lub w składach dwu- i trzywagonowych. Przez niespełna
30 lat służby na łódzkich ulicach przeszły niewiele modernizacji.
W okresie okupacji zamontowano przy wejściach i wyjściach
dwuskrzydłowe łamane drzwi oraz kierunkowskazy na bocznych
słupkach. Po wojnie podczas remontów część wozów ujednolicono z
nieco młodszymi Lilpopami II, przebudowując czoła z kanciastych na
zaokrąglone.
|
|
|
 |
|
 |
|
Wypadek z udziałem Lilpopa I - 121 na linii 5.
Łódź, ul. Kilińskiego/Pomorska.
Foto: ze zbiorów MKM MPK-Łódź; 2.03.1942 r.
|
|
Lilpop I - 32 (dawny łódzki 119) z doczepą na linii 1.
Bydgoszcz, pl. Zjednoczenia.
Foto: ze zbiorów Sigurda Hilkenbacha; 08.1958 r.
|
|
W latach 50. XX wieku Łódź otrzymywała dość regularnie
nowe wozy silnikowe typu 2N1 i 2N2. Niemal cała produkcja tych
pojazdów trafiała do łódzkiego MPK. W zamian z Łodzi wysyłano do
innych mniejszych przedsiębiorstw wagony starszych typów - w tym
również Lilpopy I. Ostatnie dwa wozy o numerach 122 i 130 skreślono z
inwentarza MPK Łódź w dniu 23 września 1954 roku.
W latach 1953 - 1954
wszystkie Lilpopy I przekazano do innych miast.
Do Bydgoszczy wozy o numerach 111, 113, 114, 115, 116, 117, 119, 120, 121, 122,
123, 124, 125, 126, 128, 129, 130. Kursowały tam kursowały do 1963
roku.
W Legnicy wozy 112, 118, 127 eksploatowano do 1959 roku.
Nie istnieje żaden czynny przedstawiciel tej serii. Kilka nadwozi
przetrwało na działkach w okolicach Bydgoszczy. Po wagonach tych
nie zachowało się także zbyt wiele zdjęć.
|
| |
 |
|
|
|
Lilpop I jako altana w Zielonej
Hucie.
Foto: Jerzy Wojtowicz; 8.09.2019 r.
|
|
|
|
Stany inwentarzowe |
|
Rok |
Stan
na koniec roku |
Wpisano sztuk |
Numery taborowe pojazdów przyjętych na inwentarz |
Skreślono sztuk |
Numery taborowe pojazdów skreślonych z inwentarza |
|
1927 |
20 |
20 |
111 -
130 |
- |
|
|
1928 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1929 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1930 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1931 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1932 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1933 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1934 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1935 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1936 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1937 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1938 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1939 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1940 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1941 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1942 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1943 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1944 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1945 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1946 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1947 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1948 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1949 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1950 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1951 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1952 |
20 |
- |
|
- |
|
|
1953 |
6 |
- |
|
14 |
111, 112,
113, 114, 115, 116, 117, 119, 121, 123, 124, 126, 128, 129 |
|
1954 |
- |
- |
|
6 |
118, 120,
122, 125, 127, 130 |
|
|
|
|
TABOR TRAMWAJOWY
STRONA GŁÓWNA
|
|
