|
|
|
|
|
 |
|
Jelcz M11 - 2910 (1912) na
linii 89. Łódź, krańcówka pl. Barlickiego; 19.09.1996 r. |
| |
Typ:
Jelcz M11
Producent:
Jelczańskie Zakłady Samochodowe w Jelczu
Lata budowy dla Łodzi: 1986 - 1989
Ilość pojazdów dla Łodzi: 83
Pierwszy przydział: MPK-Łódź (zajezdnia Helenówek)
Ostatni przydział: MPK-Łódź Sp. z o.o. (zajezdnia
Kilińskiego)
Data wpisu pierwszego pojazdu: 3.02.1986 r.
Data skreślenia ostatniego pojazdu: 28.07.2006 r.
Długość: 11000 mm
Szerokość: 2500 mm
Wysokość: 2080 mm
Ciężar własny: 9200 kg
Ilość miejsc siedzących: 30
Ilość miejsc stojących: 70
Ilość drzwi: 3
Układ drzwi: 2-2-2
Silnik: Raba-Man D2156 HM6U
Pojemność silnika: 10 350 cm3
Moc silnika: 193 KM
Skrzynia biegów: Csepel ASH 75.2.A8,
mechaniczna, 5-biegowa
Prędkość maksymalna: 82 km/h
Zużycie paliwa: 20,6/100 km
|
|
|
|
|
W pierwszej
połowie lat 80. XX w. Jelczańskie Zakłady Samochodowe nie
były w stanie zaspokoić zapotrzebowania krajowych
przedsiębiorstw na autobusy miejskie i lokalne. Głównym
powodem były limity, ograniczenia czy braki w dostawach części
i podzespołów potrzebnych do produkcji autobusów oraz
ograniczenia związane z dostawami silników z WSK Mielec.
Wolne moce przerobowe zmusiły zakład do poszukiwań
dostawców poza granicami kraju.
W dniu 24 października 1983 r. podpisano w Warszawie umowę w
zakresie współpracy przemysłów motoryzacyjnych między Polską
a Węgrami. Warunki umowy miały dać w przyszłości możliwości
lepszego wykorzystania zdolności produkcyjnych.
Ostatecznie zdecydowano się na budowę w JZS nadwozi
autobusów miejskich na kompletnych podwoziach sprowadzanych
z Węgier. Tak powstał autobus, w którym zmodyfikowaną wersję
Jelcza PR110 M połączono z podwoziem Csepel 260.88, stosowanym przy produkcji
Ikarusów 260. Zgodnie z podpisaną umową firma Csepel
zobowiązała się dostarczać do 1990 r. kompletne podwozia
autobusowe, natomiast strona polska miała spłacać ich import
produktami rodzimego przemysłu maszynowego. Głównie w zamian
dostarczano na Węgry Fiaty 126p oraz samochody ciężarowe
Star. |
|
Budowa |
|
Szkielet
Jelcza M11 był spawany z rur stalowych o przekroju prostokątnym.
Skrócone o metr nadwozie
połączono z podwoziem
kratownicowym Csepel 260.88 w sposób nierozłączalny za pomocą
spawania. Poszycie zewnętrzne wykonano z blachy
stalowej.
Autobus
posiadał silnik typu Raba-Man D2156HM6U o pojemności 10 350
cm³ i mocy 193 KM. Silnik był sześciocylindrowy,
poziomy z zapłonem samoczynnym, bezpośrednim wtryskiem i
centralną kulistą komorą spalania w tłoku. Pięciobiegowa
skrzynia biegów Csepel ASH 75.2.A8 była sterowana
mechanicznie. Biegi 2-5 były zsynchronizowane. Układ
kierowniczy Csepel-Bendiberica, śrubowo-kulkowy z
integralnym wspomaganiem hydraulicznym.
Mechaniczny, bębnowo-szczękowy układ hamulcowy uruchamiany
był pneumatycznie. Autobus posiadał trzy rodzaje hamulców.
Hamulec roboczy był dwuobwodowy z automatyczną regulacją
siły hamowania. Hamulec bezpieczeństwa działał na tylne koła
za pomocą części sprężynowej siłowników oraz hamulec
silnikowy sterowany zaworem elektropneumatycznym.
Do wykończenia i wyposażenia Jelcza M11 wykorzystano okna,
drzwi, siedzenia oraz wiele innych elementów z Jelcza PR110. Wykończenie wnętrza wykonano z płyt laminowanych i
wytłoczek z tworzywa sztucznego.
Siedzenia dla pasażerów były miękkie, wypełnione gąbką i
obite skóropodobnym materiałem (skaj). Pod koniec eksploatacji część wozów
wyposażono w siedzenia krzesełkowe od Ikarusów. Siedzenie kierowcy
posiadało regulację położenia poduszki, siedziska i oparcia.
Kabina kierowcy była zabudowana i oddzielona od przedziału
pasażerskiego. Na podłodze zastosowano
sklejkę wyłożoną płytami z tworzywa "teraflex".
Ogrzewanie wnętrza odbywało się za pomocą wymienników ciepła
włączonych w układ chłodzenia silnika i niezależnego
urządzenia grzewczego. Przednia szyba ogrzewana była przez
nadmuch powietrza. Lusterka boczne były elektrycznie.
Wentylację zapewniały nawiewy w ścianie przedniej, okna
przesuwne, klapy dachowe oraz wentylatory nagrzewnic.
Autobus posiadał trzy dwuskrzydłowe drzwi wewnętrzne o
prześwicie 1220 mm każde, sterowane elektropneumatycznie,
wyposażone w urządzenie zapobiegające zakleszczeniu.
|
 |
Rysunek orientacyjny
autobusu Jelcz M11 w wersji produkowanej dla Łodzi w latach 1986 -
1989.
Część wozów z początkowych dostaw w 1986 miała czerwony pas również na
drzwiach.
|
|
Eksploatacja |
|
W 1984 r. wyprodukowano w Jelczańskich Zakładach
Samochodowych pierwsze trzy prototypowe egzemplarze, które nosiły
oznaczenie M110. Pod koniec 1984 r. oddano do eksploatacji
siedem Jelczy oznaczonych już symbolem M11. Autobusy trafiły
do MPK Wrocław i WPK Poznań. Dostawy dla MPK Łódź odbywały
się w latach 1986 - 1989.
W dniu 3 lutego 1986 r. przyjęto do zajezdni Helenówek osiem
autobusów o numerach bocznych 2601 - 2608. Drugą zajezdnią,
na którą trafiły "migi" (tak popularnie nazywano te
autobusy) była Nowe Sady. Pięć wozów o numerach 4601 - 4605
wpisano tam na inwentarz 24 kwietnia 1986 r. Do końca roku
zakupiono w sumie 50 autobusów, które rozdzielono między
obie zajezdnie. Wozy 4619 i 4620 trafiły do Ośrodka
Szkolenia Kadr (OSK) jako "nauki jazdy". Ostatnie dwa egzemplarze
z rocznika 1986 wpisano na stan 9 stycznia 1987 r. i nadano
im ponownie numery 4619 i 4620. Bisowy 4620 w lutym 1987 r.
również trafił do OSK. Autobusy przeznaczone do nauki jazdy
otrzymały numery 105, 106 i 107. Do ruchu liniowego wróciły
ponownie w latach 1991 i 1992.
Pierwsze Jelcze M11 miały identyczne malowanie jak Jelcze
PR110 U. Późniejsze egzemplarze nie posiadały czerwonego
pasa na drzwiach. Jeszcze w latach 80. zmieniono z przodu
również sposób oznaczenia. Numer linii przeniesiono z górnej
tablicy kierunkowej na zewnątrz pod przednią szybę, po lewej
stronie.
W 1989 skreślono po wypadku wóz 4623. Pozostałe w pierwszej
połowie lat 90. poddano naprawom głównym. Część Jelczy po
remontach otrzymała takie same nadkola jak Ikarusy 260/280.
Zlikwidowano w nich gumowe nakładki, a listwę ozdobną,
maskującą łączenie blach, przesunięto tak samo jak w
Ikarusach, nad nadkola. Wyjątek stanowił 2616, w którym
przesunięto listwę wyżej i zachowano oryginalne nadkola.
Niektóre Jelcze otrzymały również siedzenia od Ikarusów.
W drugiej połowie lat 90., z uwagi na zmiany w kolorystyce i
różnice po remontach, Jelcze z tego rocznika występowały w
wielu wariantach malowania.
Po likwidacji w 1992 r. zajezdni Helenówek "migi"
przeniesiono na Nowe Sady i Kraszewskiego (od 1995 r.
Kilińskiego). W latach 1996 i 1997 Jelcze M11 z Kilińskiego
przeniesiono do zajezdni Limanowskiego, gdzie służyły do
1999 r. Najdłużej w ruchu liniowym z rocznika 1986
eksploatowano wóz 2606 (4606). Skreślono go z inwentarza 28
czerwca 2001 r.
|
|
Zdjęcia autobusów z rocznika 1986
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 -
2603 na linii 252.
Łódź, krańcówka przy ul. Wersalskiej
Foto: Dariusz Lech; 1986 r. |
|
Jelcz M11 -
4623 po wypadku.
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Marian Linczewski; 1989 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2609
na linii 61.
Łódź, krańcówka św. Franciszka/Czahary
Foto: Seweryn Dębski; grudzień 1995 r. |
|
Jelcz M11 - 2617
na linii 65.
Łódź, ul. Żeromskiego/6 Sierpnia.
Foto: Wojciech Dębski; 17.01.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2629
(4622) na linii 69.
Łódź, ul. Popiełuszki.
Foto: Wojciech Dębski; 01.02.1996 r.
|
|
Jelcz M11 - 1605
(2605) na linii 52
i Ikarus 260 - 3513 na linii 73.
Łódź, krańcówka pl. Barlickiego.
Foto: Wojciech Dębski; 26.08.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2628
(4624) na linii zastępczej Z2.
Łódź, krańcówka pl. Barlickiego.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
|
Jelcz M11 - 2616
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2631
(4619'')
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
|
Jelcze M11 -
2607'' (4607) i 2610.
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2623
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
|
Jelcze M11 - 2637
(4608), 2632 (4618), 2604 (4604)
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Marcin Szymaniak; 19.09.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcze M11 - 1602
(2602) i 1903.
Łódź, zajezdnia Limanowskiego.
Foto: Marcin Szymaniak; listopad 1996 r. |
|
Jelcz M11 - 3614
(2614)
Łódź, zajezdnia Limanowskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 28.02.1997 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcze M11 - 3619
(2609), 3615 (2615 ), 3612 (2602).
Łódź, zajezdnia Limanowskiego.
Foto: Marcin Szymaniak; luty 1997 r. |
|
Jelcz M11 - 2602''
(4602) na linii 52.
Łódź, ul. Struga.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2614''
(4614) na linii 65.
Łódź, ul. Struga.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
|
Jelcz M11 - 2625
(4626) na linii 52.
Łódź, ul. Struga.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2619
na linii 65.
Łódź, ul. Struga.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
|
Jelcz M11 - 2636
(4610) na linii 52.
Łódź, ul. Struga.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2633
(4617) na linii 80.
Łódź, ul. Struga.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
|
Jelcz M11 - 2622 na linii 89.
Łódź, ul. Więckowskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 3621
(2605) na linii 73.
Łódź, ul. Więckowskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
|
Jelcz M11 - 2605''
(4605) na linii 89.
Łódź, ul. Więckowskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
| |
|
|
|
 |
|
|
|
Jelcz M11 - 2604''
(4604) na linii 89.
Łódź, ul. Więckowskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r. |
|
|
| |
|
|
|
W 1987 r. zakupiono tylko dwa autobusy. Otrzymały numery
4701, 4702 i 30 kwietnia zasiliły flotę zajezdni Nowe
Sady. Wóz 4702 skreślono 1 stycznia 1993 r. i sprzedano
do gminy Nowosolna.
Drugi autobus zakończył służbę z numerem 2701 w dniu 4
stycznia 2001 r.
Zdjęcia autobusów z rocznika 1987
|
|
 |
|
|
|
Jelcz M11 - 2701
(4701) na linii 68.
Łódź, ul. Popiełuszki.
Foto: Wojciech Dębski; 26.02.1996 r. |
|
|
| |
|
|
|
W 1988 r. zakupiono sześć Jelczy M11, które 30 sierpnia
wpisano na stan zajezdni Helenówek z numerami 2801 -
2806. Po jej likwidacji w 1992 r. autobusy przeniesiono
na Nowe Sady bez zmiany numerów taborowych. W
połowie lat 90. przeszły naprawy główne. Wszystkie
zachowały oryginalne nadkola i wyróżniały się naklejkami
z napisem "Jelcz" na żółtym tle. W nowym, żółto-czerwonym malowaniu jeździły do
końca służby. Wóz 2803 skreślono 25 czerwca 2001 r. Następnie trafił on do dalszej służby w MPK Lublin. Dwa
dni później skreślono wozy 2804, 2805 (następnie sprzedany) i
2806. Jako ostatnie 28 czerwca 2001 r. wycofano wozy
2801 i 2802.
Zdjęcia autobusów z rocznika 1988
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2806
na linii 68.
Łódź, ul. Popiełuszki.
Foto: Wojciech Dębski; 02.04.1994 r. |
|
Jelcz M11 - 2801
na linii 89.
Łódź, krańcówka pl. Barlickiego.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2802
na linii 89.
Łódź, ul. Żeromskiego przy Zielonej.
Foto: Wojciech Dębski; styczeń 1998 r. |
|
Jelcz M11 - 2805
na linii 77.
Łódź, krańcówka Rokicińska/Puszkina.
Foto: Tomasz Flaga |
| |
|
|
|
W 1989 r. wprowadzono do eksploatacji 20 z 25
zakupionych autobusów. Pierwszy raz "migi" trafiły do
zajezdni Kraszewskiego. Pięć sztuk otrzymała również
zajezdnia Nowe Sady.
Na początku 1993 r. wóz 1913 wypożyczono do gminy
Nowosolna. Do MPK powrócił w 1995 z numerem 2906.
W drugiej połowie lat 90. autobusy przeszły naprawy
główne. We wszystkich, podobnie jak w części wozów z
rocznika 1986, zastosowano nadkola od Ikarusów i
przesunięto wyżej listwę maskującą łączenie blach.
Przemalowane po remontach Jelcze na żółto-czerwone,
odznaczały się od wozów z rocznika 1988 szerszym
czerwonym pasem w dolnej części, który po lewej stronie
na wysokości kabiny kierowcy przebiegał
charakterystycznym skosem. W niektórych autobusów
zamontowano również siedzenia od Ikarusów.
W latach 1996 i 1997 Jelcze M11 z zajezdni Kilińskiego
(do 1995 r. Kraszewskiego) przeniesiono na Nowe Sady i
Limanowskiego. Te z Limanowskiego przeniesiono w 2001 r.
również na Nowe Sady. Wówczas stacjonowały tam wszystkie
autobusy tego typu.
W 2002 r. wozy 2902 (4902) i 2914 (1907) przystosowano
do przewozu rowerów. W tylnej części zdemontowano 16
siedzeń i zamontowano 8 uchwytów do mocowania rowerów.
Tak wyposażone autobusy kursowały na specjalnie
oznaczonych liniach 51R, 51AR i 83R. Jelcz 2902(4902)
kursował dwa sezony, a 2914 (1907) tylko w sezonie 2002.
Ostatnie Jelcze z rocznika 1989 wycofano w 2006 r.
Najdłużej w eksploatacji pozostał wóz 2913 (1908), który
skreślono z inwentarza jako ostatni z całej serii w dniu
28 lipca 2006 r.
Zdjęcia autobusów z rocznika 1989
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2908
(1905) na linii 77.
Łódź, ul. Felińskiego.
Foto: Marcin Szymaniak; 16.01.1996 r. |
|
Jelcz M11 - 2903
(4903) na linii zastępczej Z1.
Łódź, krańcówka Żabieniec.
Foto: Wojciech Dębski; 11.07.1996 r. |
| |
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 1915
na linii 52 i Ikarus 260 - 3407 na linii 73.
Łódź, krańcówka pl. Barlickiego.
Foto: Marcin Szymaniak; 26.08.1996 r. |
|
Jelcz M11 - 2913
(1908) na linii Z2.
Łódź, krańcówka pl. Barlickiego.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcze M11 - 2906
(1913) i 2611
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
|
Jelcz M11 - 2901
(4901)
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Wojciech Dębski; 19.09.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 3901
(1915) na linii 83.
Łódź, ul. Więckowskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 31.03.1998 r.
|
|
Jelcz M11 - 2914
(1907) przystosowany do przewozu rowerów w obsłudze
linii 51R.
Łódź, krańcówka pl. Dąbrowskiego.
Foto: Łukasz Stefańczyk; 2002 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2912
(1911)
na linii 69.
Łódź, ul. Popiełuszki.
Foto: Seweryn Dębski; 29.04.2005 r. |
|
Wnętrze Jelcza M11 - 2915
(1906)
na linii 98A.
Łódź, ul. Maratońska.
Foto: Seweryn Dębski; 01.11.2005 r. |
|
|
|
|
 |
|
Rysunek orientacyjny
autobusu Jelcz M11 z rocznika 1989 po naprawie głównej.
Wygląd z ostatnich lat eksploatacji.
Numery: 2901 - 2916, 3901 - 3904 (następnie 2917 - 2920). Numery pierwotne: 1901 - 1915, 4901 - 4905.
Na rysunku wóz w wersji z czterema oknami dzielonymi po lewej stronie.
Fabrycznie były trzy. |
|
|
|
Ostatnie nowe Jelcze M11
o numerach 2001 - 2005 wpisano na inwentarz 31 stycznia 1990
r. Autobusy wyprodukowane były jeszcze w 1989 r. i
początkowo miały nosić numery 2901 - 2905. Po likwidacji w
1992 r. zajezdni Helenówek przeniesiono je bez zmiany
numeracji na Nowe Sady. W drugiej połowie lat 90. przeszły
naprawy główne. Autobusy, podobnie jak te z rocznika 1988,
zachowały oryginalne nadkola wraz z gumowymi nakładkami.
Wyróżniały je natomiast zmodyfikowane przody. Wszystkie po
remontach przemalowano na żółto-czerwono. Całą serię
wycofano z eksploatacji 10 lipca 2006 r.
Zdjęcia autobusów z rocznika
1989, wprowadzonych do eksploatacji w 1990 r. |
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2002
na linii 65.
Łódź, ul. Obywatelska.
Foto: Marcin Szymaniak; 16.01.1996 r. |
|
Reklamowy Jelcz M11 - 2002
na linii 55.
Łódź, krańcówka Obywatelska/Pienista.
Foto: Wojciech Dębski; 20.04.1996 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Jelcz M11 - 2004
na linii 69.
Łódź, ul. Popiełuszki.
Foto: Seweryn Dębski; 11.07.2003 r. |
|
Jelcz M11 - 2001
na linii 65.
Łódź, krańcówka Lotnisko Lublinek.
Foto: Wojciech Dębski; 06.10.2005 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Wnętrze Jelcza M11 - 2001
na linii 65.
Łódź, krańcówka Lotnisko Lublinek.
Foto: Wojciech Dębski; 06.10.2005 r. |
|
Wnętrze Jelcza M11 - 2001
na linii 65.
Łódź, krańcówka Lotnisko Lublinek.
Foto: Wojciech Dębski; 06.10.2005 r. |
|
|
|
|
 |
|
Rysunek orientacyjny
autobusu Jelcz M11 z rocznika 1989 po naprawie głównej.
Numery 2001 - 2005.
|
|
Jelcze M11 eksploatowano w Łodzi 20 lat. Inauguracja ich
służby w 1986 r. odbyła się bez większego echa, co wydaje
się zrozumiałe. Zastępowały przecież mające złą reputację
Jelcze PR110 U, od których miały wyższą podłogę, były od
nich mniej pojemne i bardziej hałaśliwe. Dopiero po latach
doceniono fakt, że Jelcze na podwoziu Csepel 260.88 to
solidne i wytrzymałe autobusy, mimo iż konstrukcyjnie były
już dość przestarzałe. W Łodzi "migi" jeździły trzykrotnie
dłużej od swoich licencyjnych poprzedników.
Jelcze M11 nigdy nie były podstawowym typem miejskiego
autobusu w Łodzi, ale z powodzeniem kursowały niemal na
wszystkich liniach dziennych i nocnych jakie były w obsłudze
danej zajezdni. Nieco rzadziej kierowano je na linie
pospieszne.
Z eksploatacji zaczęto je stopniowo wycofywać od 1997 r., a
w zamian wprowadzać autobusy niskopodłogowe. W 2001 r.
skreślono ostatnie egzemplarze z roczników 1986, 1987 i
1988. W ruchu na Nowych Sadach zostało 18 wozów z rocznika
1989.
Na początku 2006 r. oddelegowano wóz 2913 (1908) do mającej
braki taborowe zajezdni Kilińskiego. W tym czasie z Nowych
Sadów na miasto wyjeżdżało już tylko osiem "migów". W maju
odstawiono 2904 (4904), 2915 (1906) i 2919 (1915), a
następnie 22 czerwca 2006 r. je skreślono z inwentarza.
Przez kilka tygodni z Nowych Sadów na miasto wyjeżdżało
jeszcze pięć najmłodszych wozów 2001 - 2005 ze
zmodernizowanymi przodami. Wycofano je 10 lipca 2006 r.
Ostatni czynny egzemplarz 2913 (1908) przetrwał w zajezdni
Kilińskiego. Po raz ostatni planowo wyjechał 15 lipca na
linię 57/13, a 20 lipca wziął udział w pożegnalnym kursie,
wykonując "kółko" na linii 86. Z inwentarza skreślono go 28
lipca 2006 r.
Autobusy najbardziej związane były z zajezdnią Nowe Sady,
ale w różnych okresach stacjonowały także w trzech
pozostałych łódzkich zajezdniach. Nigdy nie przydzielono ich
do zajezdni w Pabianicach.
|
|
Okres
stacjonowania Jelczy M11 w poszczególnych zajezdniach |
|
zajezdnia |
początek
eksploatacji |
koniec
eksploatacji |
uwagi |
Kraszewskiego
(od 1995 r. Kilińskiego) |
31.08.1989 |
28.01.1997 |
W 2006 r.
przydzielono z Nowych Sadów jeden autobus. Skreślony
28.07.2006 r. |
| Helenówek |
03.02.1986 |
06.12.1992 |
Likwidacja
zajezdni 07.12.1992 r. |
|
Limanowskiego |
15.10.1996 |
11.05.2001 |
|
| Nowe Sady |
24.04.1986 |
10.07.2006 |
|
|
|
|
 |
|
 |
|
Szesnastoletnie Jelcze M11 w zajezdni Nowe Sady.
Od lewej: 2919 (1915), 2005, 2003.
Foto: Wojciech Dębski; 28.10.2005 r. |
|
Ostatnie tygodnie
służby. Jelcze M11 - 2915 (1906) na linii 76 i 2001 na
linii 69A. Łódź, krańcówka Kusocińskiego.
Foto: Seweryn Dębski; 10.04.2006 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
Będące
jeszcze na stanie, ale już odstawione Jelcze M11.
Od lewej: 2915 (1906), 2904 (4904) i 2919 (1915)
Łódź, zajezdnia Nowe Sady.
Foto: Wojciech Dębski; 06.06.2006 r. |
|
Jeden z
ostatnich sześciu czynnych Jelczy M11 w Łodzi.
Wóz 2002 na linii 80 pięć dni przed końcem służby.
Łódź, al. Bandurskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 05.07.2006 r. |
|
|
|
|
|
Pożegnanie Jelczy M11
|
|
|
 |
|
Zajezdnia
Kilińskiego, 20 lipca, czwartek, godz. 7:45. Jelcz M11 -
2913 (1908) gotowy do ostatniej liniowej podróży z
pasażerami.
Foto: Wojciech Dębski; 20.07.2006 r.
|
|
Dzięki inicjatywie Klubu
Miłośników Starych tramwajów i przychylności władz MPK-Łódź
Sp. z o.o. w dniu 20 lipca 2006 r. ostatni czynny Jelcz M11
- 2913 (1908) odbył pożegnalny kurs na linii z pasażerami.
Członkowie KMST przygotowali dwie duże tablice z napisem
"Pożegnanie Jelczy M11 w Łodzi 1986 - 2006", które
umieszczono z przodu i z tyłu autobusu oraz tablicę boczną.
Autobus odbył symboliczne "kółko" na trasie linii 86, a
następnie zjechał do zajezdni Kilińskiego. Więcej już nie
wyjechał, a osiem dni później został skreślony jako ostatni
liniowy pojazd tego typu w Łodzi. We wrześniu 2006 r.
pocięto go i wywieziono na złom.
|
 |
|
 |
|
Symboliczne
przekazanie "pałeczki" młodszej generacji.
Jelcze M121MB3 - 2603 i M11 - 2913 (1908) na linii 86.
Łódź, krańcówka Maratońska.
Foto: Wojciech Dębski; 20.07.2006 r. |
|
Resztki
pociętego Jelcza M11 - 2913 (1908)
Łódź, zajezdnia Kilińskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 05.09.2006 r.
|
| |
|
|
|
|
Prawie wszystkie łódzkie
Jelcze M11 w momencie skreśleń z inwentarza były mocno
wyeksploatowane. Zdecydowaną większość pocięto lub
wywieziono na złom krótko
po zakończeniu służby, ale nie wszystkie. Kilka autobusów
znalazło nowych nabywców i pełniło różne funkcje jak np. 2629 (4622),
który służył jako grill-bar w miejscowości
Prawęcice.
|
 |
|
 |
|
Wycofany w
2000 r. Jelcz M11 - 2629 (4622) jako grill-bar.
Foto: Wojciech Dębski; 20.06.2003 r.
|
|
Pocięty na
złom Jelcz M11 - 2629 (4622), który
służył jako grill-bar.
Foto: Włodzimierz Hyży; 30.11.2003 r. |
|
|
Muzealny
Jelcz M11 - 2904 |
|
Po wycofaniu z
eksploatacji Jelczy M11 wóz 2904 (4904) zachowano z
przeznaczeniem na muzealny. Autobus stał początkowo w
macierzystej zajezdni Nowe Sady. W styczniu 2008 r. trafił
do hali remontowej przy ul. Tramwajowej, która była
połączona z muzeum przy ul. Wierzbowej. Podczas zwiedzania
muzeum, była również możliwość obejrzenia zabytkowych
tramwajów i autobusów. W 2009 r. autobus przeniesiono do
hali zajezdni tramwajowej przy ul. Dąbrowskiego. Po jej
likwidacji w 2011 r. autobus trafił do zajezdni
Międzygminnej Komunikacji Tramwajowej na Helenówku, a od 6
czerwca 2013 r. do chwili obecnej stoi w muzealnej zajezdni
Brus. Niestety, wciąż nie ma środków na jego remont, a
dodatkowo od 2011 r. stoi pod gołym niebem. |
| |
|
|
 |
|
 |
|
W latach
2008 - 2009 muzealny Jelcz M11 2904 (4904)
stał w hali remontowej przy ul. Tramwajowej.
Foto: Wojciech Dębski; 12.01.2008 r. |
|
W latach
2009 - 2011 muzealny Jelcz M11 2904 (4904)
stał w hali zajezdni przy ul. Dąbrowskiego.
Foto: Wojciech Dębski; 31.12.2010 r. |
| |
|
|
|
 |
|
 |
|
W latach
2011 - 2013 muzealny Jelcz M11 2904 (4904)
stał w zajezdni Helenówek.
Foto: Wojciech Dębski; 20.06.2012 r. |
|
Od 2013 r.
Jelcza M11 2904 (4904) można oglądać wraz z innymi
zabytkowymi autobusami w zajezdni muzealnej Brus.
Foto: Wojciech Dębski; 15.12.2013 r. |
|
|
|
|
Stany inwentarzowe
(Tabela zawiera tylko numerację
pierwotną) |
|
Rok |
Stan
na koniec roku |
Wpisano sztuk |
Numery taborowe pojazdów przyjętych na inwentarz |
Skreślono sztuk |
Numery taborowe pojazdów skreślonych
z inwentarza |
|
1986 |
46 |
48 |
2601 - 2623, 4601 -
4625 |
2 |
4619 (do OSK), 4620
(do OSK) |
|
1987 |
49 |
4 |
4619'', 4620'',
4701, 4702 |
1 |
4620'' (do OSK) |
|
1988 |
55 |
6 |
2801 - 2806 |
- |
|
|
1989 |
74 |
20 |
1901 - 1915, 4901 -
4905 |
1 |
4623 |
|
1990 |
79 |
5 |
2001 - 2005 |
- |
|
|
1991 |
81 |
2 |
4619 (z OSK), 4620
(z OSK) |
- |
|
|
1992 |
82 |
1 |
4620'' (z OSK) |
- |
|
|
1993 |
80 |
- |
|
2 |
1913, 4702 |
|
1994 |
80 |
- |
|
- |
|
|
1995 |
81 |
1 |
1913 |
- |
|
|
1996 |
81 |
- |
|
- |
|
|
1997 |
77 |
- |
|
4 |
2601, 2603, 2606, 2609 |
|
1998 |
64 |
- |
|
13 |
2602, 2604, 2607, 2608, 2611, 2613, 2614, 2615, 2616, 4605, 4609,
4620’’, 4621 |
|
1999 |
50 |
- |
|
14 |
2605, 2617, 2618, 2620, 2622, 4603, 4611, 4612, 4617, 4618, 4619,
4619'', 4624, 4625 |
|
2000 |
34 |
- |
|
16 |
2610, 2612, 2619, 2621, 2623, 4602, 4604, 4607, 4608, 4610, 4613,
4614, 4615, 4616, 4622, 1909 |
|
2001 |
24 |
- |
|
10 |
4601, 4606, 4620, 4701, 2801, 2802, 2803, 2804, 2805, 2806 |
|
2002 |
18 |
- |
|
6 |
1902, 1903, 1904, 1907, 1912, 4903 |
|
2003 |
18 |
- |
|
- |
|
|
2004 |
18 |
- |
|
- |
|
|
2005 |
9 |
- |
|
9 |
1901, 1905, 1910, 1911, 1913, 1914, 4901, 4902,
4905 |
|
2006 |
- |
- |
|
9 |
1906, 1908, 1915, 4904, 2001, 2002, 2003, 2004,
2005 |
|
|
|
